شغل جوشکاری یکی از شغلهایی است که با خطرات بالایی همراه است.
این شغل ممکن است به دلیل وجود فشارهای فیزیکی، حرارتی، شیمیایی، و الکتریکی برای کارگران جوشکاری، خطرناک باشد.
در زیر تعدادی از خطرات اصلی در این شغل ذکر شده است:
- خطرات حرارتی: در حین جوشکاری، دماها بسیار بالا میرود که میتواند باعث آسیب به پوست و بافتهای نرم بدن شود.
- خطرات الکتریکی: عملیات جوشکاری شامل استفاده از جریان الکتریکی است که ممکن است به علت برقراری اتصال با بدن انسان، شوک الکتریکی و حتی آتشسوزی ایجاد کند.
- تولید گازهای سمی: در اثر جوشکاری، گازهای سمی مانند اکسیدهای نیتروژن و دیاکسید کربن تولید میشود که میتواند به عوارض تنفسی و سلامتی افراد کارگر منجر شود.
- خطرات مربوط به مواد شیمیایی: برخی از مواد شیمیایی مورد استفاده در عملیات جوشکاری ممکن است سمی یا آتشسوز باشند و در صورت تماس با پوست یا تنفس آنها، خطرات جدی برای سلامتی فرد ایجاد شود.
- صدمات فیزیکی: از جمله صدماتی که در اثر جوشکاری ممکن است رخ دهد، میتوان به زخمها، بریدگیها، و حتی صدمات به دست و پا اشاره کرد که معمولاً به دلیل ابزارهای بزرگ و سنگین مورد استفاده در این عملیات رخ میدهد.
به همین دلیل، استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب و آموزش صحیح در این شغل امری بسیار حیاتی است تا کارگران بتوانند از خطرات مرتبط با جوشکاری جلوگیری کرده و ایمنی خود را حفظ کنند.
کلاه جوشکاری چیست؟
کلاه جوشکاری یک وسیله حفاظتی است که برای محافظت از سر و صورت کارگران در زمان انجام عملیات جوشکاری استفاده میشود.
این کلاهها اغلب از مواد مقاوم در برابر حرارت و جریان الکتریکی ساخته میشوند تا بتوانند کارگر را از خطراتی نظیر آتشسوزی، اسپارکهای جوش، و مواد مذاب محافظت کنند.
همچنین، برخی از این کلاهها دارای صفحات محافظتی در برابر پرتابهای مواد جامد و نیز از جنس مقاوم به مواد شیمیایی هستند.
استفاده از کلاه جوشکاری در محیطهای کاری که با عملیات جوشکاری سروکار دارند، اجباری است و به عنوان یکی از ابزارهای ایمنی و حفاظتی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
چرا استفاده از ماسک جوشکاری حین انجام کار الزامی است؟
استفاده از ماسک جوشکاری یکی از اصولیترین و ضروریترین تدابیر حفاظتی در صنعت جوشکاری است.
این ماسکها به عنوان وسیلهای برای محافظت از تنفس کارگران در مقابل گازهای سمی و ذرات جامد موجود در هوا، که در زمان عملیات جوشکاری ایجاد میشوند، استفاده میشوند.
اهمیت استفاده از ماسک جوشکاری عبارت است از:
- حفاظت از سلامت تنفسی: در هنگام جوشکاری، گازهای سمی مانند اکسیدهای نیتروژن و دیاکسید کربن تولید میشوند که میتوانند به تنفس کارگران آسیب برسانند. استفاده از ماسک جوشکاری میتواند از ورود این گازها به دستگاه تنفسی افراد جلوگیری کند و سلامت تنفسی آنها را حفظ کند.
- حفاظت از ریهها و حلق: ماسک جوشکاری با فیلترهای خاصی که دارای توانایی حبس ذرات معلق و گازهای سمی هستند، میتواند از ورود ذرات جامد و گازهای سمی به ریهها و حلق افراد جلوگیری کند و از آسیب به این اعضا حفاظت کند.
- ایجاد محیط کاری سالم: استفاده از ماسک جوشکاری به ایجاد محیط کاری سالم کمک میکند. با جلوگیری از ورود گازهای سمی و ذرات جامد به هوا، این ماسکها باعث میشوند که هوای محیط کاری تمیزتر و سالمتر باشد که در نهایت برای سلامتی همه اعضای یک کارگاه حیاتی است.
- التزامات قانونی و ایمنی: در بسیاری از کشورها، استفاده از ماسک جوشکاری به عنوان یکی از الزامات ایمنی و بهداشتی در محیطهای کاری تعیین شده است. بنابراین، عدم استفاده از این وسیله حفاظتی میتواند به مشکلات قانونی و مالی برای کارفرمایان و کارگران منجر شود.
در کل، استفاده از ماسک جوشکاری نه تنها از دیدگاه ایمنی و بهداشتی حیاتی است بلکه به افراد کمک میکند که در محیط کاری سالمتر و ایمنتر فعالیت کنند و از بروز مشکلات سلامتی جلوگیری کنند.
انواع کلاه جوشکاری به همراه کاربرد:
هر یک از این انواع کلاه جوشکاری برای شرایط و نوع عملیات مختلفی مناسب هستند.
در زیر تعدادی از این انواع کلاه جوشکاری و کاربردهای آنها ذکر شده است:
- کلاه جوشکاری استاندارد: این کلاهها اغلب از مواد مقاوم در برابر حرارت و جریان الکتریکی ساخته شدهاند و معمولاً دارای صفحه پشتی است که سر و گردن کارگر را محافظت میکند. آنها مناسب برای جوشکاریهای کلی و استفاده در محیطهایی که خطرات معمولی وجود دارد هستند.
- کلاه جوشکاری با فلیپ آپ: این نوع کلاه جوشکاری دارای یک صفحه جلویی قابل باز و بسته شدن است. این ویژگی به کارگران اجازه میدهد تا در زمانی که از دید خود برای دیدن بهتر برای جوشکاری نیاز دارند، صفحه جلویی را باز کنند و بعد از اتمام کار آن را ببندند.
- کلاه جوشکاری با فیلتر هوا: این نوع کلاه جوشکاری دارای فیلترهای هوا است که از گرد و غبار و گازهای سمی جلوگیری میکند و هوای تمیزتری را برای کارگران فراهم میکند. این کلاهها برای محیطهایی که دارای ذرات جامد و گازهای سمی هستند، مناسب هستند.
- کلاه جوشکاری با سیستم خنککننده: این نوع کلاه جوشکاری دارای یک سیستم خنککننده است که برای کارگرانی که در شرایط بسیار گرم و حاره کار میکنند، مناسب است. این سیستم معمولاً شامل یک فن خنککننده و یک مخزن آب است که به صورت مستقیم روی سر کارگر قرار میگیرد و به خنک کردن سر و صورت او کمک میکند.
هر یک از این انواع کلاه جوشکاری برای محافظت از کارگران در مقابل خطرات مختلفی طراحی شدهاند و بر اساس نوع عملیات جوشکاری و شرایط محیطی، انتخاب میشوند.
انواع ماسک جوشکاری به همراه کاربرد:
انواع مختلفی از ماسک جوشکاری برای محافظت از تنفس کارگران در زمان انجام عملیات جوشکاری وجود دارد. هر یک از این انواع ماسک جوشکاری برای شرایط و نوع عملیات مختلفی مناسب هستند. در زیر تعدادی از این انواع ماسک جوشکاری و کاربردهای آنها ذکر شده است:
- ماسک جوشکاری تغذیه شونده با نور خورشید: ماسک جوشکاری تغذیهشونده با نور خورشید (Solar Powered Welding Mask) یک نوع ویژه از ماسک جوشکاری است که از نور خورشید برای تامین انرژی الکتریکی خود استفاده میکند. این نوع ماسک جوشکاری دارای پنلهای خورشیدی است که نور خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل میکنند و این انرژی را برای اجرای سیستم فیلتراسیون هوا و سایر ویژگیهای این ماسک مورد استفاده قرار میدهند.
- ماسک جوشکاری تیره شونده اتوماتیک: ماسک جوشکاری تیرهشونده اتوماتیک (Auto-Darkening Welding Helmet) یک نوع ویژه از ماسک جوشکاری است که تیرگی لنز آن به صورت اتوماتیک تنظیم میشود، به این معنا که لنز آن به طور خودکار از حالت شفاف به حالت تیره (تیرگی) تغییر میکند و برعکس. این ویژگی به کارگران این امکان را میدهد که بدون نیاز به برداشتن ماسک، در هنگام جوشکاری از بین دو حالت شفاف و تیره لنز متناسب با نور محیط انتخاب کنند.
- ماسک جوشکاری دستی: نگهداری آن بر روی صورت با استفاده از دست هست و برای جوشکاری های با زمان طولانی گزینه مناسبی نیست. همچنین تیرگی لنز آن به صورت دستی تنظیم میشود، به این معنا که کاربر باید خودش لنز را از حالت شفاف به حالت تیره تغییر دهد و برعکس. این نوع ماسک جوشکاری معمولاً از یک لنز ثابت یا چندین لنز با تیرگی مختلف تشکیل شده است که کاربر میتواند بین آنها تغییر دهد.
- ماسک جوشکاری با ویزیر : این ماسکها ترکیبی از کلاه جوشکاری و ماسک جوشکاری هستند که به کارگر این امکان را میدهد تا در عین محافظت از سر و صورت خود در برابر خطرات جوشکاری، از ویزیر برای دید بهتر استفاده کند.
- ماسک جوشکاری باطری خور: نوعی ماسک جوشکاری است که حین انجام جوشکاری نیازی به استفاده از برق نیست بلکه یک باتری قابل شارژ یا تعویض دارد. هنگام خرابی باطری می توان به راحتی آن را تعویض کرد که اغلب از جنس لیتیوم هستند.
- ماسک جوشکاری سولار:ماسک جوشکاری سولار یک نوع ویژه از ماسک جوشکاری است که از پنلهای خورشیدی برای تامین انرژی الکتریکی خود استفاده میکند. این ماسکها دارای پنلهای خورشیدی هستند که نور خورشید را به انرژی الکتریکی تبدیل میکنند و این انرژی را برای اجرای سیستم فیلتراسیون هوا و سایر ویژگیهای ماسک مورد استفاده قرار میدهند.
نکات مهم حین خرید ماسک جوشکاری:
در بهترین ماسکهای جوشکاری با تکنولوژی تنظیم اتوماتیک تیرگی، عملیات تغییر از حالت شفاف به حالت تیره و برعکس در مدت زمان بسیار کمی انجام میشود.
معمولاً در مدلهای پیشرفته، زمان تغییر از حالت شفاف به حالت تیره به مراتب کمتر از زمان تغییر از حالت تیره به حالت شفاف است.
بنابراین، اکثر بهترین ماسکهای جوشکاری با تنظیم اتوماتیک تیرگی، توانایی انجام این عملیات را در زمانی کمتر از ۰.۱ تا ۰.۵ ثانیه دارند.
به عنوان مثال، برخی از مدلهای پیشرفته میتوانند در زمان کمتر از ۰.۱ ثانیه از حالت شفاف به حالت تیره تغییر کنند.
در مورد سرعت تغییر از حالت تیره به حالت شفاف، ممکن است مقداری بیشتر باشد و معمولاً در حدود ۰.۱ تا ۰.۵ ثانیه باشد.
این زمان ممکن است برای اطمینان از ایمنی کاربر در خارج شدن از منطقه جوشکاری و دیدن محیط اطراف کافی باشد.
به هر حال، مهمترین نکته این است که بهترین ماسک جوشکاری، قادر به انجام عملیات تیرگی با سرعت و دقت بالا در محدودهای از زمانهای کوتاه است که کاربر را از لحظات نامطمئن و خطرناک در زمان جوشکاری حفظ میکند.